Drugą negatywną przesłanką orzeczenia rozwodu jest jego sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. Kodeks nie precyzuje dokładnie sytuacji niezgodnych z zasadami współżycia społecznego. Pojęcie to w kontekście spraw rozwodowych wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z 18 marca 1968r. (III CZP 70/66, LexisNexis nr 314673, OSNCP 1968, nr 5, poz. 77), wskazując, że orzeczenie rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wtedy, gdy z zasadami tymi nie dałoby się pogodzić rażącej krzywdy, jakiej doznałby małżonek sprzeciwiający się orzeczeniu rozwodu albo gdy przeciw rozwodowi przemawiają poważne względy natury społeczno-wychowawczej, które nie pozwalają na to, by orzeczenie rozwodu sankcjonowało stan faktyczny powstały na tle złego traktowania i złośliwego stosunku do współmałżonka lub dzieci albo innych przejawów lekceważenia instytucji małżeństwa i rodziny lub obowiązków rodzinnych.
Sąd Najwyższy podkreślił także, że sprzeczność rozwodu z zasadami współżycia społecznego z reguły nie zachodzi, gdy małżonek, sprzeciwiający się rozwodowi, ponosi wyłączną winę rozkładu pożycia albo gdy przy wspólnej winie brak podstaw do przyjęcia, że wina małżonka, który żąda rozwodu, jest znacznie cięższa. Kwestię niedopuszczalności rozwodu ze względu na rażące pokrzywdzenie współmałżonka należy oceniać w świetle zasad humanitaryzmu z właściwym uwzględnieniem czasu trwania małżeństwa, rozkładu jego ciężarów, sytuacji obojga małżonków, a w szczególności ich wieku, stanu zdrowia, zdolności do zaspokajania potrzeb osobistych i innych okoliczności, mogących charakteryzować materialne i moralne warunki życiowe obojga małżonków.
Rozwód, a niezgodność z zasadami współżycia społecznego
Niezgodne więc z zasadami współżycia społecznego byłoby uznanie, że nieuleczalna choroba małżonki, po kilkudziesięciu latach pożycia małżeńskiego, stanowi ważny powód rozkładu pożycia małżeńskiego w sytuacji, kiedy stan małżonki wymaga przyczyniania się ze strony współmałżonka w miarę swych możliwości do ulżenia jej losowi i okazywania jej pomocy nie tylko materialnej, ale i moralnej, tak aby małżonek był dla niej podporą psychiczną w cierpieniach.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 09 października 1998r. w sprawie o sygn. akt: III CKN 573/98 słusznie stwierdził, że orzeczenie rozwodu może okazać się sprzeczne z zasadami współżycia społecznego zwłaszcza wówczas, gdy jedno z małżonków jest nieuleczalnie chore, wymaga pomocy i rozwód dla niego stanowi rażącą krzywdę. Niekiedy przeciwko udzieleniu rozwodu mogą przemawiać względy natury społeczno-wychowawczej, które nie pozwalają, by orzeczenie rozwodu sankcjonowało stan faktyczny powstały na tle złośliwego stosunku do współmałżonka albo na tle innych przejawów lekceważenia małżeństwa i rodziny.
Orzeczenie rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego także wówczas, gdy narusza dobro wspólnych małoletnich dzieci stron, ale w odniesieniu do dzieci pełnoletnich (np. przewlekle chorych, niezdolnych do samodzielnej egzystencji) bądź wprawdzie małoletnich, ale takich, które nie są wspólnymi dziećmi stron.
Warto również wskazać, że sam fakt, iż małżonkowie znajdują się w podeszłym wieku nie może przemawiać za oddaleniem powództwa o rozwód.
Odwiedź nasze siedziby:
Kancelaria adwokacka Łódź
Kancelaria adwokacka Pabianice
Kancelaria adwokacka Brzeziny
