Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego regulują także kwestie związane z unieważnieniem małżeństwa. Kiedy możemy żądać unieważnienia małżeństwa? Ustawa stanowi, iż tylko w przypadkach braku świadomego wyrażenia woli, błędu oraz groźby.
Świadome oświadczenie woli o wstąpieniu w związek małżeński
Jeżeli w dniu ślubu powstaną wątpliwości czy jeden z małżonków jest w stanie złożyć świadome oświadczenie woli o wstąpieniu w związek małżeński, gdyż znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków, to wówczas powinno się odmówić przyjęcia od niego oświadczenia.
Stan świadomości ocenia się tylko i wyłącznie w momencie składania oświadczenia. Ta chwila decyduje o tym czy małżeństwo zostało ważnie zawarte. Fakt, że dana osoba w dniu ślubu korzysta ze zwolnienia lekarskiego nie może przesądzać jeszcze o stanie wyłączającym świadome wyrażenie woli. Jednak jeżeli z dokumentacji medycznej wynika, że przyszły małżonek cierpi na chorobę psychiczną lub niedorozwój umysłowy, to taki stan rzeczy jest wystarczający do unieważnienia małżeństwa.
Ta świadomość może być tylko częściowa, aby była podstawa do unieważnienia. Przyczyny powstania nieświadomości mogą być różne i nie mają znaczenia w omawianym zakresie. Oprócz działania środków odurzających, o których wyżej wspomniano mogą to być np. hipnoza, choroba psychiczna czy niedorozwój umysłowy.
Działanie pod wpływem błędu z uwagi na tożsamości drugiego małżonka
Kolejną okolicznością umożliwiającą małżonkom żądania unieważnienia małżeństwa jest działanie pod wpływem błędu. Bierze się tu pod uwagę jedynie błąd co do tożsamości drugiego małżonka. Oznacza to, że małżonek, który złożył oświadczenie woli wobec innej osoby niż ta, z którą chciał się ożenić bądź wyjść za mąż może domagać się unieważnienia. Jakie to mogą być sytuacje? Na przykład: gdy niewidomy poślubia inną osobę niż ta, z którą chciał zawrzeć małżeństwo, bądź gdy poślubia się bliźniacze rodzeństwo.
Z inną sytuacją mamy do czynienia, gdy jeden z małżonków posługuje się nieprawdziwymi danymi, sfałszowanym dowodem osobistym. Nie ma to wpływu na zawarcie związku małżeńskiego.
Nie można żądać unieważnienia małżeństwa z takich powodów jak transseksualizm, impotencja, homoseksualizm, narkomania, alkoholizm, choroba. Nieświadomość o istnieniu powyższych okoliczności nie może uzasadniać unieważnienia małżeństwa, nawet jeżeli drugi małżonek świadomie zataił te informacje.
Działanie pod wpływem groźby bezprawnej pozwala unieważnić małżeństwo
Ostatnią przesłanką, która pozwala żądać unieważnienia małżeństwa jest działanie pod wpływem groźby bezprawnej. Chodzi o sytuację, gdy drugi z przyszłych małżonków lub osoba trzecia grożąc zmusza do zawarcia małżeństwa. Jeżeli osoba, której się grozi obawia się, że jej lub innej osobie grozi niebezpieczeństwo i dlatego wstępuje w związek małżeński, to takie oświadczenie woli dotknięte jest wadą.
Groźby mogą przybierać różną postać. Może polegać na zastosowaniu przemocy fizycznej jak pobicie, a także za groźbie ujawnienia kompromitujących informacji. Najważniejsze w omawianym aspekcie jest to, że pomiędzy groźbą, a złożonym oświadczeniem woli o wstąpieniu w związek małżeński musi istnieć związek przyczynowy.
Unieważnienia małżeństwa może żądać jedynie małżonek, którego oświadczenie woli dotknięte było wadą. Wówczas musi złożyć pozew do sądu przeciwko drugiemu małżonkowi.
Odwiedź nasze siedziby:
Kancelaria adwokacka Łódź
Kancelaria adwokacka Pabianice
Kancelaria adwokacka Brzeziny
